Pierwsze narty. Historia nart jest bardzo długa! Na wyspie Rødøy (Norwegia Północna) odkryto rysunek skalny przedstawiający narciarza. Naukowcy szacują że ma przeszło 4 tys. lat. Podobnie rysunek odkryto w rejonie Morza Białego, nad jeziorem Bajkał. Jest to dowód na to, że człowiek z epoki kamiennej skonstruował narzędzie pozwalające na szybsze i łatwiejsze przemieszczanie się po śniegu. Narty pojawiły się w kilku miejscach równocześnie, występowały w wielu odmianach, które kształtowały się pod wpływem potrzeb ówczesnych społeczeństw. Szwedzcy badacze nart (Wiklund, Zetterson) podzielili antyczne narty na trzy grupy, różniące się między sobą kształtem, wymiarami i proporcjami, mianowicie:
- Narty typu południowego – krótkie, szerokie, bez podbicia skórzanego z wyżłobieniem dla stopy. Występowały od Uralu po południowa Skandynawie oraz w krajach nadbałtyckich aż po Polskę. Najstarsze znalezisko nart zaliczanych do tego typu odkryto w Hoting w Szwecji. Były to krótkie i szerokie narty: 110 cm długości i 20 cm szerokości. Szacuje się, że pochodzą sprzed ponad 4500 lat.
- Narty typu arktycznego – oba końce ostro zakończone i podgięte, obciągnięte skórą renifera lub foki z sierścią zwróconą ku tyłowi, dzięki czemu nie uciekały przy podejściu, jednocześnie miały lepszy poślizg. Posiadały cztery otwory, przez które przeciągano rzemiona służące do mocowania. Służyły do podchodzenia i zjeżdżania. Rozpowszechnione na terenach położonych powyżej północnych regionów występowania nart typu południowego – od wschodnich krańców północnej Syberii po północną Skandynawię.
- Narty typu północnego – narty nierównej długości i szerokości. Narta lewa była dłuższa (ok 3m) i posiadała podłużny rowek, była nartą ślizgową. Narta prawa krótsza (ok 2m) i szersza, bez rowka, podbita skórą, była narta odbijająca. Typ występujący w rejonie Finlandii i północnej Skandynawii.
Początkowo używano tylko jednego kija. Pierwsze wzmianki o specjalnych kijach do nart pochodzą z XVIII w.
Pierwsze zawody. Dopiero w XIX wieku w zaczęto powszechnie używać nart jako rozrywki zimowej.
Bieg na nartach jest najstarszą konkurencją wśród sportów zimowych! Za kolebkę narciarstwa uważa się Norwegię, gdzie w drugiej połowie XVIII wieku na nartach ścigało się wojsko, zaś w 1843 roku, w Tromso, rozegrano pierwszy „cywilny” bieg narciarski na dystansie 5 kilometrów. Większość zawodników posługiwała się jednym długim kijem. Zwycięzca biegu dowiódł, że szybciej biega się z dwoma kijami i od tego czasu para kijków stała się niezbędnym wyposażeniem biegaczy narciarskich.
W 1884 w północnej Szwecji odbył się pierwszy bieg narciarski na długim dystansie liczącym bagatela 220 km (!), zwycięzca, którym był 37-letni Lapończyk, pokonał trasę w 21h i 22min ! Tak długie biegi narciarskie przeprowadzano w tym okresie także w Rosji.
Przełomowym momentem w popularyzacji narciarstwa był rok 1891, kiedy to ukazała się książka „Na nartach przez Grenlandię”. Jej autorem był słynny norweski oceanograf, badacz polarny i podróżnik Fridtjof Nansen, który w latach 1887-1888 roku przemierzył na nartach Grenlandię. Udowadniał w swojej książce użyteczność lokomocyjną nart w terenie pokrytym śniegiem.
W Polsce zorganizowane narciarstwo biegowe pojawiło się u schyłku XIX w. Do upowszechnieniu tego sportu w naszym kraju w największym stopniu przyczynili się pionierzy biegówek – Józef Schnaider (Karpaty Wschodnie) oraz Stanisław Barabasz (Tatry). Pierwsze zawody narciarskie odbyły się w Sławsku zimą 1907/1908.
Poznaj zalety narciarstwa biegowego.
.
.
.
.
.
.